Vanwege de schaarste, hoge prijs en dito radioactiviteit heeft actinium geen industriële toepassingen. Het wordt incidenteel wel gebruikt voor medische doeleinden (lokale bestraling).
Naam
Net als bij radium ligt in de naam van actinium de radioactieve eigenschap besloten. In dit geval is de naam afgeleid van het Griekse woord aktinos voor straal.
Ontdekking
De Franse radiochemicus André-Louis Debierne ontdekte actinium in 1899 in het residu van uraniumerts waaruit Marie en Pierre Curie een jaar eerder al radium hadden geisoleerd. Ook de Duitse chemicus Friedrich Oskar Giesel deed dat, in 1902, zonder van de ontdekking van de Fransen af te weten.
Voorkomen
Actinium is één van de meest zeldzame elementen. Het aandeel in de aardkorst is 5,5.10-14 % op basis van gewicht. Het staat op plaats 86 in de rangorde van voorkomen.
Het element wordt in zeer kleine hoeveelheden aangetroffen in uraanertsen, als onderdeel van radioactieve vervalreeksen.
Actinium is te bereiden door 226Ra te beschieten met neutronen:
226
88Ra + n --> 227
88Ra
227
88Ra --> 227
89Ac + e
Actiniumverbindingen zijn te isoleren met behulp van ionenwisseling of vloeistofextractie.
Metallisch actinium ontstaat door reductie van het fluoride met lithiumdamp bij ca. 1300 °C of door reductie van het oxide (Ac2O3) met thorium bij 1.730 °C en 10-4 Pa.
