Cf

Sterke neutronenbron

Verbindingen van ²⁵²Cf worden als neutronenbron ge­bruikt. Dit isotoop is een zeer sterke neutronenstraler. 1 microgram van dit isotoop levert ca. 200 miljoen neutro­nen per seconde.

Deze neutronenbron wordt gebruikt bij

• de neutro­nenactive­rings­analyse
• de behandeling van kankerge­zwellen
• de bereiding van kortlevende isotopen in de nucleaire genees­kunde
• de vochtigheidssonde, die bij olieboringen wordt gebruikt om lagen water en koolwaterstoffen te detecteren
• het opsporen van goud en zilver en het meten van zwavelgehalte in steenkool. De neutronen activeren de atomen in het monster, die vervolgens gammastraling uitzenden. Door de energie van deze straling te meten is vast te stellen welke elementen aanwezig zijn.

Naam

Californium is genoemd naar de staat (en de universiteit) waarin het element gemaakt werd: Californië. In het cyclotron van de Universiteit van Californië in Berkeley (foto) zijn veel transuranen (elementen zwaarder dan uranium) voor het eerst vervaardigd.

Ontdekking

Californium werd in 1950 gemaakt door Stanley G. Thompson, Kenneth Street, Jr. Glenn T. Seaborg en Albert Ghiorso. In het cyclotron beschoten zij een minuscuul monster van curium (ongeveer een microgram zwaar) met ?-deeltjes (met een energie van 35 MeV):

242
96Cm + ? ??? 245
98Cf + n

Daarbij onstonden ongeveer vijfduizend atomen californium. De eerste hanteerbare en weegbare hoeveelheid californium werd ongeveer vier jaar later gemeld door het Idaho National Laboratory.

Voorkomen

Californium komt op aarde niet natuurlijk voor. 

Bereiding

Tegenwoordig komt californium tot stand via de reactie van ²³⁹Pu met neutronen in kernreacto­ren met hoge neutronenflux. Voorzover bekend gebeurt dit slechts op twee plaatsen: Oak Ridge National Laboratory (Verenigde Staten) en het Research Institute of Atomic Reactors in Dimitrovgrad (Rusland). De productie bedraagt enkele tienden van grammen per jaar.